Bí quyết giúp tốc độ Internet di động Việt Nam nhảy vọt

Chỉ sau vài năm triển khai 5G, tốc độ Internet di động của Việt Nam đã tăng hơn sáu lần, Cục trưởng Tần số Lê Văn Tuấn cho biết có bí quyết quan trọng.

Tại Hội nghị ASEAN lần thứ 6 về 5G, chiều 27/10, ông Lê Văn Tuấn, Cục trưởng Tần số Vô tuyến điện – Bộ Khoa học và Công nghệ, chia sẻ ba kinh nghiệm giúp Việt Nam nhảy vọt về tốc độ Internet di động.

Ông Tuấn cho biết năm 2019 tốc độ Internet di động của Việt Nam ở mức 26,67 Mbps, đến tháng 9 năm nay lên 159,57 Mbps, xếp thứ 13 thế giới. “Con số này là kết quả của ba quyết sách quan trọng về phát triển mạng 5G”, ông nói.

Theo đó bài học đầu tiên là cung cấp đủ tài nguyên tần số. Những năm gần đây, Việt Nam chủ động mở thêm nhiều khối băng. “Việc cung cấp các khối băng tần mới đã cải thiện đáng kể hiệu suất băng thông rộng di động của Việt Nam”, ông cho biết.

Cục trưởng Tần số vô tuyến điện Lê Văn Tuấn. Ảnh: TTTT

Bài học thứ hai liên quan đến chính sách giá phổ tần – yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dịch vụ. Theo ông Tuấn, nếu chi phí phổ tần vượt quá 10% doanh thu, nhà mạng buộc phải cắt giảm đầu tư, khiến chất lượng mạng giảm. Nhưng khi chi phí ở mức 5% hoặc thấp hơn, doanh nghiệp có dư địa để đầu tư hạ tầng, từ đó nâng chất lượng dịch vụ.

Bài học kinh nghiệm của Việt Nam là điều chỉnh mức khởi điểm đấu giá tần số để giữ chi phí này ở mức vừa phải. Việt Nam hiện duy trì chi phí phổ tần khoảng 5,6% tổng doanh thu nhà mạng, nằm trong ngưỡng hợp lý sau khi đấu giá, tạo động lực để doanh nghiệp mở rộng mạng lưới và đầu tư công nghệ mới.

Kinh nghiệm thứ ba là chính sách khuyến khích triển khai nhanh 5G. Theo Nghị quyết 193 của Quốc hội, nhà mạng nào xây dựng được 20.000 trạm 5G mới trong năm nay sẽ được hỗ trợ 15% chi phí mua thiết bị, giống như một khoản “thưởng” cho tốc độ triển khai. “Chính sách này khuyến khích nhà mạng mở rộng nhanh mạng 5G, góp phần vào thứ hạng ấn tượng của Việt Nam trong bảng xếp hạng về băng thông di động”, Cục trưởng Tần số nhận định.

Đo tốc độ mạng 5G bằng ứng dụng i-Speed. Ảnh: Lưu Quý

Việt Nam đặt mục tiêu đến cuối năm 2025, số trạm 5G sẽ bằng 50% số trạm 4G hiện có, và vùng phủ 5G đạt 90% dân số. Chia sẻ với các đại biểu quốc tế, ông Tuấn cho rằng, các nước ASEAN nên xem xét áp dụng mức chi phí phổ tần hợp lý, khoảng 5-7% doanh thu nhà mạng, cùng các chính sách khuyến khích triển khai sớm để đẩy nhanh tốc độ phát triển 5G.

Tại hội nghị, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho rằng, những kết quả Việt Nam đạt được về tốc độ Internet di động, phản ánh “nỗ lực không ngừng phát triển, thử nghiệm và thương mại hóa 5G”.

Theo ông, song song với 5G, Việt Nam đồng thời thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng và quản trị trí tuệ nhân tạo. Bởi, “sự kết hợp giữa 5G và AI sẽ mở ra nhiều bước đột phá quan trọng trong các lĩnh vực như công nghiệp thông minh, đô thị thông minh, giáo dục, y tế và bảo vệ môi trường”.

Thứ trưởng Bùi Thế Duy phát biểu tại sự kiện. Ảnh: TTTT

Từ góc nhìn quốc tế, Tiến sĩ Masanori Kondo, Tổng thư ký Cộng đồng Viễn thông châu Á – Thái Bình Dương (APT), đồng tình với quan điểm của Cục trưởng Lê Văn Tuấn về tác động của chi phí phổ tần đối với tốc độ triển khai mạng 5G.

“Chi phí phổ tần cao ảnh hưởng tiêu cực đến phạm vi phủ sóng và tốc độ mạng, gây trở ngại cho việc áp dụng rộng rãi”, ông nhận định. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự chênh lệch lớn về tiến độ triển khai 5G tại các quốc gia trong khu vực. Do đó, Tổng thư ký APT đề xuất các nước ASEAN xây dựng chính sách phổ tần hài hòa, tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư và đổi mới công nghệ.

Theo dự báo của Qualcomm, mức sử dụng dữ liệu di động toàn cầu sẽ tăng gấp 4 lần chỉ trong vòng 5 năm tới. Một trong những yếu tố chính thúc đẩy gia tăng tiêu dùng dữ liệu di động là mạng 5G băng thông rộng. Không chỉ vậy, theo bà Nies Puwati, Giám đốc cấp cao phụ trách các vấn đề chính phủ khu vực Đông Nam Á của Qualcomm, lưu lượng Internet toàn cầu có thể tăng gấp 5 đến 9 lần trong thập kỷ tới, với 1/3 tổng lưu lượng đến từ trí tuệ nhân tạo.

Trong bối cảnh đó, Hội nghị ASEAN lần thứ 6 về 5G là diễn đàn hợp tác quốc tế quan trọng, nơi các quốc gia cùng chia sẻ tầm nhìn, chiến lược và các mô hình hợp tác, đồng thời thảo luận các chính sách, tiêu chuẩn và giải pháp thực tiễn nhằm thúc đẩy sự phát triển của mạng 5G, AI và các công nghệ mới nổi khác.

Hội nghị ASEAN lần thứ 6 về 5G tổ chức trong khuôn khổ Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam 2025. Sự kiện do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức từ ngày 27 đến 29/10, tập trung thảo luận các chiến lược, chính sách và khuôn khổ pháp lý, bảo đảm việc phát triển, quản trị AI theo hướng an toàn, minh bạch và có trách nhiệm.

Tổng hợp

Meta Superintelligence Labs cắt giảm 600 nhân sự, Alexandr Wang lên tiếng

Meta Superintelligence Labs, bộ phận “siêu trí tuệ AI” mới thành lập tháng 6 và do tỷ phú 28 tuổi Alexandr Wang dẫn dắt, sa thải hơn 600 người.

“Bằng cách giảm quy mô nhóm, chúng ta sẽ không cần quá nhiều cuộc thảo luận trước khi ra quyết định. Mỗi người sẽ có trách nhiệm hơn, có phạm vi, tác động lớn hơn”, Alexandr Wang, Giám đốc AI của Meta phụ trách Superintelligence Labs (MSL), gửi thông báo đến nhân viên ngày 22/10 và được Business Insider thu thập.

Một phát ngôn viên Meta sau đó xác nhận 600 nhân viên bộ phận MLS đã được cho nghỉ việc, nhưng không bình luận thêm. Wang cũng cho biết những người bị ảnh hưởng đã được thông báo từ trước.

Alexandr Wang, Giám đốc AI của Meta và là người phụ trách Meta Superintelligence Labs. Ảnh: TED

Việc tái cấu trúc diễn ra trong bối cảnh Meta tinh chỉnh tổ chức AI rộng lớn hơn, quy tụ các nhóm về sản phẩm, nghiên cứu, cơ sở hạ tầng, bộ phận Nghiên cứu trí tuệ nhân tạo cơ bản FAIR do giáo sư Yann LeCun đứng đầu, cùng TBD – nhóm “ưu tú” có nhiệm vụ phát triển những mô hình AI thế hệ tiếp theo.

Tuy nhiên, việc MSL cắt giảm 600 nhân viên chỉ sau bốn tháng bị đánh giá bất thường. Bộ phận được CEO Mark Zuckerberg trực tiếp tuyển dụng nhân sự và thành lập vào tháng 6, đặt tham vọng phát triển “siêu trí tuệ cá nhân” – thuật ngữ ông dùng để mô tả các hệ thống AI có thể vượt qua khả năng của con người. Wang, nhà đồng sáng lập Scale AI, là một trong những nhân tài do Zuckerberg lôi kéo về thông qua việc chi 14,3 tỷ USD để mua 49% cổ phần của startup này.

Sau khi thành lập, MLS nhanh chóng trở thành một trong những bộ phận nhận các khoản đầu tư quan trọng và tốn kém nhất của Meta. Những tháng qua, công ty chi hàng trăm triệu USD để tuyển dụng kỹ sư và nhà nghiên cứu từ OpenAI, Google DeepMind, Apple và các startup AI. Dù vậy, một số nhân viên cho biết sự ra đời của MLS cũng gây mâu thuẫn nội bộ, với nhiệm vụ chồng chéo và liên tục thay đổi, khiến nhiều người căng thẳng và nghỉ việc sớm.

Theo CNBC, động thái của Meta “là ví dụ mới nhất cho thấy việc sa thải ở lĩnh vực trí tuệ nhân tạo đã trở thành xu hướng tương tự việc định giá hoặc mua lại các doanh nghiệp AI vốn đang được định giá cao ngất ngưởng”.

Một số chuyên gia khác nhận định việc Meta cắt giảm nhân sự AI cho thấy một lượng lao động đang bị chính AI thay thế. “Khi các công ty công nghệ lớn tiếp tục chuyển hướng tăng trưởng và lấy AI làm trung tâm, họ sẽ loại bỏ những yếu tố kéo lùi doanh thu hoặc không cốt lõi, dù là thoái vốn, đóng cửa hay tái cấu trúc”, bà Malinda Gentry của EY-Parthenon Americas nói. “Những điều chỉnh đang diễn ra được thúc đẩy bởi tốc độ phát triển nhanh chóng của AI”.

Tuy vậy, các chuyên gia khác cho rằng việc sa thải “không phản ánh toàn bộ câu chuyện”, bởi sau mỗi thông báo cắt giảm nhân sự lại có đợt tuyển dụng mới. Các tập đoàn công nghệ lớn vẫn chạy đua tìm kiếm nhân tài trong lĩnh vực học máy, khoa học dữ liệu và an toàn AI vốn đang rất khan hiếm.

“Xu hướng cắt giảm lao động vẫn diễn ra, nhưng cân bằng với khả năng tiếp tục phát triển và thu hút nhân tài, bất kể nhân tài đó được tuyển dụng, tiếp nhận hay hợp tác trong hệ sinh thái”, nhà phân tích JP Gownder, Phó chủ tịch Forrester, nói với CNBC.

Theo Business Insider, CNBC

Tương lai của mạng xã hội

Em bé chạy trốn khủng long, mèo đứng hai chân nhảy múa, cảnh sát bắt giữ mì ống phô mai – những video kỳ quái đang xuất hiện khắp mạng xã hội nhờ AI.

Theo CNN, các công ty công nghệ lớn muốn làm sinh động mạng xã hội bằng trí tuệ nhân tạo, nhưng mọi thứ dường như trở nên hỗn loạn khi AI dần thay thế nội dung của con người. Mạng xã hội, vốn được thiết kế để kết nối người thân, bạn bè, đối tác… nhưng giờ bị AI lấn át, trở thành thiên đường của hình ảnh phi thực tế và kỳ quặc.

Công cụ Sora 2 của OpenAI, ra ngày 30/9, là “tay chơi” mới nhất trong cuộc đua đưa trí tuệ nhân tạo vào mạng xã hội. Cũng trong tháng 9, Meta giới thiệu nền tảng video AI ngắn Vibes tương tự TikTok. Tháng 5, TikTok phát hành AI Alive, công cụ biến ảnh tĩnh thành video bằng một lệnh đơn giản. Những động thái này là một phần của cuộc đua đầy rủi ro, có thể định hình kỷ nguyên tiếp theo của mạng xã hội. Việc chiến thắng được đánh giá đặc biệt quan trọng trong bối cảnh các gã khổng lồ công nghệ nỗ lực tìm cách kiếm tiền từ AI, nhưng cũng đặt ra những vấn đề liên quan đến tính chân thực và kết nối.

Hình ảnh AI về bé gái lái xe đưa thú cưng đi khám.

Tuần trước, hình ảnh bé gái 12 tuổi lái xe gây sốt trên các mạng xã hội. Bài đăng cho biết, bé muốn chữa bệnh cho con chó của mình nên cố gắng lái đến phòng khám thú y và bị cảnh sát giữ lại. Con chó sau đó cũng được cứu chữa. Rất nhiều bình luận bày tỏ sự ngưỡng mộ về tình cảm giữa bé gái và thú cưng. Tuy nhiên, khi xem kỹ hơn, có thể thấy một số điểm lạ như vô lăng nằm bên phải và xe không có bảng điều khiển.

Theo Time, đây là một ví dụ về slop – nội dung chất lượng thấp do AI tạo ra để tối đa hóa lượng tương tác trên mạng xã hội, lọt vào bảng tin của người dùng và không dễ phân biệt thật giả.

Kashyap Rajesh, Phó chủ tịch Encode – tổ chức thanh thiếu niên về phát triển AI, lo ngại nội dung AI như thật sẽ tác động đến sự hiểu biết chung về thế giới thực. “Chúng đang biến nhiều bảng tin thành không gian ồn ào, thiếu tin cậy, nơi mọi khoảnh khắc xúc động đều trở nên đáng ngờ”, Rajesh nói. “Điều này mang đến sự hoang mang trong mỗi người, giết chết tính tự nhiên và kỳ diệu của mạng xã hội”.

Adam Nemeroff, chuyên gia công nghệ tại Đại học Quinnipiac, cho rằng Meta đang lên kế hoạch để về lâu dài, nội dung do Vibes tạo ra sẽ cùng tồn tại với các video do con người thực hiện trên bảng tin của người dùng. “Tôi nghĩ điều đó sẽ diễn ra vì Meta hoạt động trong lĩnh vực cần thu hút sự chú ý”, ông nói với CBS News. “Kiểu nội dung đó có thể khiến bạn phân tâm khỏi những nguồn thông tin đáng tin cậy hoặc chất lượng hơn”.

Trong khi đó, công cụ Sora 2 cũng được đánh giá tạo video “thật” hơn nhiều so với phiên bản đầu, “tuân thủ định luật vật lý tốt hơn, giúp hình ảnh chân thực hơn”.

Một video tạo bằng AI đăng trên Facebook Reels nhận hàng nghìn lượt thích và bình luận. Ảnh: Bảo Lâm

Theo nghiên cứu của Janis Keuper, chuyên gia tại Đại học Offenburg cùng vợ, Margret Keuper, nhà nghiên cứu tại Đại học Mannheim, đăng trên cơ sở dữ liệu arXiv tháng 9, các công cụ phát hiện deepfake hiện nay gần như vô dụng. “Rất khó lọc nội dung AI”, Keuper nói. “Việc này khó với văn bản, và giờ đây phát hiện hình ảnh cũng không dễ dàng khi các trình tạo ảnh ngày càng tốt hơn”.

Để giúp người dùng không nhầm lẫn, video Sora được đánh dấu bằng watermark và siêu dữ liệu C2PA – chữ ký kỹ thuật số biểu thị nguồn gốc video. Meta cũng cho biết nội dung tạo bằng công cụ AI của mình đều có “watermark ẩn” giúp hệ thống kiểm soát nội dung độc hại, đồng thời được dán nhãn AI.

Hai công ty đều tuyên bố không đặt mục tiêu khiến người dùng “nghiện” cuộn trang. Người phát ngôn của Meta nói với CBS News rằng họ muốn Vibes sẽ giảm rào cản trong việc thể hiện sự sáng tạo, trao quyền cho người dùng tạo nội dung bằng AI.

Tuy nhiên, điều này khiến mạng xã hội dần mất sự kết nối tự nhiên. Chính CEO Meta Mark Zuckerberg cũng dự đoán trong tương lai, con người “sẽ có số bạn AI nhiều hơn bạn thật”. Bên cạnh trở thành “bạn thân” của người dùng, chatbot sẽ thực hiện giao dịch mua hàng, hỗ trợ giải đáp thắc mắc… Ông cho rằng bạn bè AI sẽ không thay thế hoàn toàn kết nối ngoài đời thực, nhưng đa số người dùng rồi sẽ sớm chia sẻ những suy nghĩ thầm kín của bản thân cho AI nhiều hơn với bạn bè của họ.

Tổng hợp

Chuyên gia Việt Nam và thế giới bàn về phát triển nguồn nhân lực số

Các chuyên gia sẽ hiến kế phát triển nguồn nhân lực số, đặc biệt trong lĩnh vực AI, bán dẫn, tại Diễn đàn Quốc tế về Phát triển nguồn nhân lực số, ngày 28/10.

Diễn đàn do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì tổ chức, trong khuôn khổ Tuần lễ số Quốc tế Việt Nam 2025, diễn ra tại Ninh Bình, nhằm trao đổi về phát triển nguồn nhân lực số chất lượng cao. Sự kiện sẽ có sự tham dự của đại diện Bộ, ngành, địa phương, các viện nghiên cứu, trường đại học, trường liên cấp và doanh nghiệp công nghệ. Diễn đàn được kỳ vọng là nơi chia sẻ kinh nghiệm, mô hình đào tạo và thảo luận chính sách nhằm bảo đảm nguồn nhân lực phục vụ phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.

Theo ban tổ chức, một trong những mục tiêu quan trọng của tọa đàm là định hình chiến lược phát triển nhân lực số Việt Nam thông qua hợp tác quốc tế, gắn với mục tiêu chuyển đổi số và hội nhập toàn cầu.

“Chương trình sẽ tập trung vào việc tiếp cận xu hướng quốc tế về kỹ năng số, giáo dục đổi mới sáng tạo và xây dựng hệ sinh thái nhân lực bền vững”, đại diện ban tổ chức cho biết.

Nhóm sinh viên trình diễn sản phẩm máy phát bóng trong ngày hội STEM 2025 tại Trường Đại học Nha Trang, Khánh Hòa. Ảnh: Bùi Toàn

Song song với các chủ đề thảo luận, sự kiện cũng là nơi giới thiệu các sáng kiến, giải pháp công nghệ trong phát triển kỹ năng số và giáo dục thông minh, thông qua nghiên cứu tình huống và ứng dụng thực tiễn tại Việt Nam. Các mô hình giáo dục đại học tiên tiến, cơ chế gắn kết giữa nhà trường – doanh nghiệp – chính phủ, sẽ được đưa ra thảo luận, qua đó đề xuất khuyến nghị chính sách và cơ chế hợp tác quốc tế hướng tới phát triển nguồn nhân lực số chất lượng cao, toàn diện và bền vững.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, đại diện nhiều tổ chức quốc tế, đại sứ quán, doanh nghiệp và hiệp hội công nghệ nước ngoài sẽ tham dự và trình bày các bài tham luận. Trong số này ông Klaus Wehage – Nhà giáo dục toàn cầu về tăng trưởng và đổi mới sáng tạo đến từ Mỹ sẽ nói về tầm nhìn về tương lai của nguồn nhân lực số. Đại diện Huawei chia sẻ về các giải pháp công nghệ giáo dục, công cụ và nền tảng thông minh hỗ trợ phát triển nhân tài số.

Tại diễn đàn, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông sẽ chia sẻ về định hướng chiến lược phát triển nguồn nhân lực số Việt Nam thông qua hợp tác quốc tế. Đại diện Intel Việt Nam chia sẻ về nghiên cứu tình huống toàn cầu và ứng dụng tại Việt Nam trong nâng cao kỹ năng số và trao quyền cho cộng đồng thông qua trí tuệ nhân tạo.

Một nội dung quan trọng tọa đàm là việc hợp tác khu vực, đặc biệt trong lĩnh vực kỹ năng số và an ninh mạng, với trọng tâm là hợp tác Việt Nam – Hàn Quốc. Dự kiến, đại diện từ LetuinEdu của Hàn Quốc sẽ chia sẻ về nhu cầu nhân lực bán dẫn của Việt Nam và hợp tác đào tạo Hàn Quốc – Việt Nam trong khuôn khổ diễn đàn.

Tuần lễ Số Quốc tế Việt Nam (Vietnam International Digital Week – VIDW), là diễn đàn quốc tế thường niên do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì tổ chức, nhằm thúc đẩy hợp tác, kết nối giữa cơ quan Chính phủ các nước, tổ chức quốc tế và cộng đồng doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ số.

Sự kiện được tổ chức lần đầu năm 2022 tại Hà Nội, tiếp tục duy trì vào các năm 2023, 2024 tại Quảng Ninh.

Năm 2025 Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì phối hợp với UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức sự kiện tại tỉnh Ninh Bình từ ngày 27 đến 29/10, gồm phiên bàn tròn cấp Bộ trưởng và sáu chuyên đề dưới dạng hội nghị, hội thảo, diễn đàn hợp tác quốc tế và trình diễn công nghệ.

Nghiên cứu từ Đại học Columbia

Các nhà nghiên cứu phát hiện sử dụng kỹ thuật phun lưu huỳnh vào khí quyển để che bớt ánh sáng Mặt Trời có thể gây rối loạn những hệ thống tự nhiên trên Trái Đất.

Hạt lưu huỳnh có thể làm tầng bình lưu của khí quyển Trái Đất ấm lên. Ảnh: NASA

Theo Space, một số người cho rằng rải các hạt lưu huỳnh siêu nhỏ vào khí quyển Trái Đất là một giải pháp đơn giản để giảm lượng ánh sáng Mặt Trời chiếu xuống mặt đất, qua đó làm mát hành tinh. Giải pháp làm mát này có thể tạm thời bù trừ những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, nhưng nghiên cứu mới công bố hôm 21/10 trên tạp chí Scientific Reports chỉ ra hoạt động can thiệp như vậy có thể gây ra nhiều tác động phụ không mong muốn so với dự định ban đầu.

Ý tưởng sử dụng địa kỹ thuật (thay đổi khí hậu bằng cách phun lưu huỳnh vào tầng bình lưu) dựa trên cơ sở là hiện tượng tự nhiên. Vụ phun trào núi lửa Pinatubo ở Philippines năm 1991 phun gần 20 triệu tấn lưu huỳnh dioxide vào tầng bình lưu, lớp khí quyển Trái Đất ở độ cao 12-50 km. Theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ, sự hiện diện của các hạt lưu huỳnh trong khí quyển dẫn đến nhiệt độ trung bình toàn cầu giảm khoảng 0,5 độ. Tuy nhiên, theo nghiên cứu của các nhà khoa học đến từ Đại học Columbia, sự kiện cũng làm gián đoạn hệ thống gió mùa Ấn Độ, gây ra hạn hán trên khắp Nam Á. Dù lưu huỳnh làm mát bề mặt Trái Đất, nó vẫn làm ấm tầng bình lưu, đẩy nhanh quá trình phá hủy tầng ozone.

Faye McNeill, nhà hóa học khí quyển tại Trường Khí hậu thuộc Đại học Columbia và đồng nghiệp sử dụng các mô hình máy tính phức tạp để hiểu tác động của những biện pháp can thiệp địa kỹ thuật. Họ nhận thấy nếu hạt hóa chất địa kỹ thuật tích tụ quanh xích đạo, chúng có khả năng làm gián đoạn mô hình tuần hoàn khí quyển toàn cầu và thay đổi cách nhiệt lượng phân phối quanh hành tinh. Mặt khác, sự tích tụ của những hạt này quanh vùng cực có thể làm rối loạn hệ thống gió mùa nhiệt đới.

Ngoài ra, khi hạt lưu huỳnh rơi xuống Trái Đất do lực hấp dẫn của hành tinh, chúng có khả năng phản ứng với nước mưa, tạo thành mưa axit gây hại cho đất. Nhóm nghiên cứu cũng xem xét một số lựa chọn thay thế lưu huỳnh nhưng phát hiện mỗi loại hợp chất hóa học được xem xét đều có vấn đề.

Ví dụ, kim cương, zirconia và rutile titania quá hiếm và đắt đỏ. Lựa chọn thay thế khác như canxi carbonate và nhôm alpha, khá dồi dào nhưng khó phân tán đều trong khí quyển do khuynh hướng tạo thành cục. Kết quả là những hóa chất này không có mang lại hiệu quả như lưu huỳnh.

Lấy ý kiến về việc ưu tiên phát triển sản phẩm công nghệ chiến lược

Robot, trợ lý ảo, UAV là ba trong số sáu sản phẩm công nghệ chiến lược được Bộ Khoa học và Công nghệ lấy ý kiến và đề xuất triển khai năm 2025.

Sáu sản phẩm chiến lược này bao gồm mô hình ngôn ngữ lớn và trợ lý ảo tiếng Việt; camera AI xử lý tại biên; robot di động tự hành; thiết bị và hệ thống mạng di động 5G; hạ tầng blockchain và các lớp ứng dụng truy xuất nguồn gốc, tài sản mã hoá; thiết bị bay không người lái (UAV).

Đây là nội dung chính của dự thảo Chương trình khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo quốc gia phát triển sản phẩm công nghệ chiến lược ưu tiên triển khai năm 2025, đang được Bộ Khoa học và Công nghệ lấy ý kiến, trước khi hoàn thiện trình Thủ tướng.

Bộ khuyến khích các đơn vị, cơ quan nghiên cứu gửi ý kiến bằng văn bản về dự thảo để tổng hợp trước ngày 26/10.

Chương trình nhằm phát triển năng lực quốc gia về nghiên cứu, làm chủ, thiết kế, chế tạo và thương mại hóa sản phẩm công nghệ chiến lược, hình thành các ngành công nghiệp nền tảng có năng lực cạnh tranh quốc tế. Thông qua 6 sản phẩm công nghệ chiến lược, Việt Nam muốn thúc đẩy nội địa hóa và bảo đảm chủ quyền công nghệ quốc gia.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước xem màn trình diễn robot hình người trong sự kiện ngày 19/8. Ảnh: Giang Huy

Mục tiêu đến năm 2027 sẽ hình thành năng lực nền tảng quốc gia về các công nghệ lõi thuộc sáu nhóm sản phẩm, đạt mức độ tự chủ công nghệ 60-70%. Đến 2030, Việt Nam đặt mục tiêu làm chủ tối thiểu 80% công nghệ lõi, sở hữu năng lực R&D, thiết kế, chế tạo và sản xuất quy mô công nghiệp, tiến tới tự chủ công nghệ, thay thế nhập khẩu và tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Khi đó, Việt Nam kỳ vọng hình thành những ngành công nghiệp công nghệ chiến lược có năng lực cạnh tranh quốc tế về AI, viễn thông, robot, UAV, blockchain và thiết bị thông minh, với tối thiểu 10 doanh nghiệp công nghệ đạt chuẩn quốc tế, trong đó ít nhất ba doanh nghiệp quy mô trên một tỷ USD.

Để hiện thực hóa, dự thảo nêu nhiều hướng triển khai, như tăng cường năng lực nghiên cứu, phát triển hạ tầng dùng chung và nguồn nhân lực chất lượng cao, hỗ trợ sản xuất, nội địa hóa và hình thành chuỗi giá trị, thúc đẩy thương mại hóa và phát triển thị trường. Dự thảo cũng nhắc đến việc hoàn thiện hành lang pháp lý và cơ chế sandbox chính sách, đồng thời khuyến khích hợp tác công – tư trong đầu tư hạ tầng thử nghiệm, nghiên cứu, sản xuất và chuyển giao công nghệ.

Các sản phẩm đề cập trong dự thảo rút gọn từ danh mục 35 sản phẩm công nghệ chiến lược ưu tiên, được Thủ tướng ký ban hành hồi tháng 6. Trước đó, khái niệm “công nghệ chiến lược” được nêu lần đầu trong Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, sau đó được thể chế hóa trong Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Máy bay không người lái do người Việt Nam phát triển. Ảnh: Đình Tùng

Theo ông Nguyễn Phú Hùng, Vụ trưởng Khoa học, kỹ thuật và công nghệ, công nghệ chiến lược là những công nghệ lõi có vai trò then chốt trong bảo đảm an ninh, tạo đột phá phát triển kinh tế và nâng cao vị thế quốc gia. Khảo sát của Bộ Khoa học và Công nghệ cho thấy, nhiều viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp trong nước đã “bước đầu tham gia cuộc chơi”, tạo ra sản phẩm như robot, chip bán dẫn, UAV. Vụ Khoa học, kỹ thuật và công nghệ đánh giá đây là tín hiệu tích cực, mở ra khả năng giải quyết các bài toán lớn.

EU – Việt Nam cùng bàn về phát triển công nghệ chiến lược

Diễn đàn Hợp tác số và Ngày Nghiên cứu và Đổi mới sáng tạo EU – Việt Nam sẽ tổ chức ngày 27 và 28/10, bàn về các chính sách phát triển, hợp tác trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Diễn đàn Hợp tác Số EU – Việt Nam do Bộ Khoa học và Công nghệ, Phái đoàn EU tại Việt Nam (EUD) và Quỹ Hợp tác EU – Việt Nam tổ chức tại Ninh Bình ngày 27/10.

Đây là sáng kiến hợp tác giữa Bộ Khoa học và Công nghệ và EUD, do Quỹ Hợp tác EU – Việt Nam (EUVCF) và Digital 4 Development Hub hỗ trợ, nhằm thúc đẩy trao đổi chính sách và kết nối hợp tác đầu tư trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược như trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán lượng tử, bán dẫn, điện toán đám mây và mạng 5G/6G.

Sự kiện hướng tới hỗ trợ quá trình chuyển đổi kép xanh – số của Việt Nam, đồng thời cụ thể hóa cam kết của EU trong triển khai Chiến lược Cửa ngõ Toàn cầu (Global Gateway) và sáng kiến European Tech Business Offer (Chương trình Ưu đãi kinh doanh công nghệ châu Âu).

Theo Ban tổ chức, Diễn đàn tập trung làm rõ tính tương thích giữa các khung pháp lý – bao gồm Luật Công nghiệp Công nghệ Số và Luật AI của Việt Nam, cùng Đạo luật AI của EU – nhằm tạo nền tảng pháp lý thuận lợi cho đổi mới sáng tạo và phát triển công nghệ có trách nhiệm. Ngoài ra, sự kiện còn là cầu nối giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp và tổ chức quốc tế trong việc hình thành mạng lưới hợp tác, phát triển nhân lực số và mở rộng cơ hội thương mại hóa công nghệ.

Một thiết bị đo xuất xứ châu Âu được trưng bày tại Triển lãm Đổi mới sáng tạo VIIE 2025, tháng 10/2025. Ảnh: Lưu Quý

Ngày Nghiên cứu và Đổi mới Sáng tạo EU – Việt Nam được tổ chức ngày 28/10, nhằm thúc đẩy nghiên cứu và đổi mới sáng tạo giữa Việt Nam và EU. Sự kiện diễn ra trong bối cảnh toàn cầu hóa và phát triển công nghệ nhanh chóng, khi nghiên cứu và đổi mới sáng tạo trở thành động lực then chốt cho tăng trưởng bền vững.

Chương trình hướng tới tăng cường kết nối giữa cơ quan quản lý, viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp hai bên. Sự kiện kỳ vọng mở rộng cơ hội tiếp cận nguồn tài trợ quốc tế, hình thành mạng lưới hợp tác nghiên cứu – đổi mới sáng tạo giữa Việt Nam và EU, và củng cố vai trò Việt Nam – EU là đối tác tin cậy trong hợp tác khoa học công nghệ toàn cầu.

Theo đại diện ban tổ chức, sự kiện có sự tham dự của lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ, Đại sứ EU tại Việt Nam, đại diện DG RTD, EURAXESS ASEAN, EUVCF, các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp, quỹ nghiên cứu và hơn 200 đại biểu tham gia trực tiếp và trực tuyến từ Việt Nam và châu Âu.

Liên minh châu Âu (EU) và Việt Nam đã có hơn 35 năm hợp tác trong nhiều lĩnh vực, trong đó có khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Việt Nam, với tầm nhìn trở thành top 30 quốc gia số vào năm 2030, đang ưu tiên phát triển AI, bán dẫn, 5G/6G, điện toán đám mây và an ninh mạng, qua đó khẳng định vị thế là đối tác năng động và tin cậy của EU tại châu Á – Thái Bình Dương. Nghị quyết 57, Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, Luật Công nghiệp Công nghệ Số được đánh giá đã tạo hành lang pháp lý mới để phát triển hệ sinh thái khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, thúc đẩy liên kết giữa nhà nước, học thuật và doanh nghiệp.

Trong khi đó, EU cũng cam kết chia sẻ kinh nghiệm, định hình các tiêu chuẩn cao về công nghệ, dữ liệu và đạo đức số, đồng thời hỗ trợ các đối tác, trong đó có Việt Nam, thực hiện chuyển đổi số dựa trên nguyên tắc công bằng, tin cậy và cùng có lợi.

Tuần lễ Số Quốc tế Việt Nam (Vietnam International Digital Week – VIDW), là diễn đàn quốc tế thường niên do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì tổ chức, nhằm thúc đẩy hợp tác, kết nối giữa cơ quan Chính phủ các nước, tổ chức quốc tế và cộng đồng doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ số.

Sự kiện được tổ chức lần đầu năm 2022 tại Hà Nội, tiếp tục duy trì vào các năm 2023, 2024 tại Quảng Ninh.

Năm 2025 Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì phối hợp với UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức sự kiện tại tỉnh Ninh Bình từ ngày 27 đến 29/10, gồm phiên bàn tròn cấp Bộ trưởng và sáu chuyên đề dưới dạng hội nghị, hội thảo, diễn đàn hợp tác quốc tế và trình diễn công nghệ.

Internet tại Việt Nam đi quốc tế gặp sự cố

Tuyến cáp quang biển hiện gặp sự cố, khiến cho tốc độ kết nối Internet của người dùng tại Việt Nam bị ảnh hưởng. MSI mang “siêu máy tính AI cá nhân” EdgeXpert về Việt Nam: Nhỏ gọn chỉ 1.2 lít, sức mạnh petaflop, giá gần 120 triệu đồng Suzuki chính thức ra mắt mẫu […]

Tuyến cáp quang biển hiện gặp sự cố, khiến cho tốc độ kết nối Internet của người dùng tại Việt Nam bị ảnh hưởng.

    Theo thông tin từ TaipeiTimes, tuyến cáp quang biển Asia-Pacific Gateway (APG) vừa gặp sự cố nguồn điện tại phân đoạn S3 vào ngày 19/10, ở vị trí cách Thượng Hải (Trung Quốc) khoảng 66 km. Sự cố này làm ảnh hưởng đến tốc độ kết nối mạng Internet từ Việt Nam đi quốc tế.

    Đây không phải là lần đầu tiên tuyến cáp APG gặp trục trặc trong năm nay. Trước đó, vào tháng 1 và tháng 7, tuyến này cũng đã bị gián đoạn, ảnh hưởng đến kết nối từ Việt Nam đi quốc tế. Theo kế hoạch công bố trước đó, việc sửa chữa và khôi phục APG dự kiến hoàn tất trong tháng 10 để tuyến cáp có thể hoạt động ổn định trở lại theo đúng thiết kế. Tuy nhiên, sự cố mới xảy ra có thể khiến tiến độ này bị chậm lại.

    Sự cố này làm ảnh hưởng đến tốc độ kết nối mạng Internet từ Việt Nam đi quốc tế. (Ảnh minh hoạ)

    Tuyến cáp APG là một trong năm tuyến cáp quang biển chính kết nối Internet của Việt Nam ra thế giới, bên cạnh AAG (châu Á – Mỹ), SMW-3 (Đông Nam Á – Trung Đông – Tây Âu), IA (Liên Á) và AAE-1 (châu Á – châu Phi – châu Âu). Ngoài ra, còn có tuyến TVH với quy mô nhỏ hơn, dài khoảng 3.367 km, kết nối Thái Lan, Việt Nam và Hong Kong (Trung Quốc).

    Mặc dù Việt Nam vẫn có một số tuyến cáp quang đất liền kết nối đi quốc tế, phần lớn lưu lượng truy cập Internet vẫn phụ thuộc vào các tuyến cáp quang biển. Vì vậy, mỗi khi xảy ra sự cố trên một trong các tuyến này, chất lượng kết nối Internet đi quốc tế của người dùng trong nước đều bị ảnh hưởng đáng kể.

    Gần đây, tuyến cáp quang ADC (Asia Direct Cable) – kết nối Việt Nam, Trung Quốc, Hong Kong (Trung Quốc), Thái Lan, Philippines, Singapore và Nhật Bản – đã chính thức được đưa vào hoạt động từ ngày 16/4. Dung lượng của tuyến ADC đoạn nối tới Việt Nam đạt 50 Tbps, trở thành tuyến cáp có quy mô lớn nhất hiện nay, tương đương 125% tổng dung lượng kết nối quốc tế của Việt Nam trước đó

    Microsoft đưa tính năng “phím Spacebar thần thánh” của macOS lên Windows 11

    Người dùng Windows 11 nay đã có thể nhấn phím Spacebar để xem nhanh nội dung tệp, giống như tính năng Quick Look trên macOS. Finder – trình quản lý tệp mặc định trên macOS – từ lâu đã được đánh giá cao nhờ nhiều tiện ích giúp nâng cao trải nghiệm người dùng. Một […]

    Người dùng Windows 11 nay đã có thể dùng phím Spacebar để xem nhanh nội dung file — giống hệt tính năng “Quick Look” vốn rất được yêu thích trên macOS.

    Theo thông báo mới, Microsoft đã phát hành phiên bản 0.95 của bộ công cụ PowerToys, và trong đó có cải tiến đáng chú ý: tính năng Peek đã được nâng cấp để hoạt động giống Quick Look. Trước đây, để dùng Peek người dùng Windows phải nhấn một tổ hợp phím, nhưng với PowerToys 0.95, bạn có thể chỉ cần nhấn Spacebar để xem nhanh file.

    Cụ thể, PowerToys mặc định vẫn sử dụng tổ hợp Ctrl + Space để kích hoạt Peek, nhưng giờ người dùng có thể thay đổi thành phím đơn Spacebar. Việc này thực hiện rất đơn giản: sau khi cập nhật PowerToys lên phiên bản mới nhất, vào Settings → File Management → Peek, rồi chọn “Spacebar” ở mục Activation method.

    Khi đã thiết lập, bạn chỉ cần chọn file trong File Explorer rồi nhấn Spacebar để xem nội dung ngay lập tức — hỗ trợ đa dạng loại file như hình ảnh, video, tài liệu… Dĩ nhiên, tốc độ mở nội dung còn phụ thuộc vào dung lượng file: các file hình ảnh hoặc video ngắn gần như mở ngay lập tức, còn với file lớn hơn có thể mất vài giây chờ.

    Tuy nhiên, có một điểm đáng lưu ý: dù PowerToys là sản phẩm của Microsoft, nhưng hiện tại nó vẫn là một ứng dụng độc lập — người dùng cần chủ động cài đặt. Điều này khiến không ít người dùng Windows bỏ lỡ những tiện ích đáng giá. Nếu Microsoft quyết định tích hợp trực tiếp các tính năng như Peek, FancyZones hay Color Picker vào hệ thống Windows 11, thì người dùng phổ thông sẽ được hưởng lợi lớn hơn mà không cần tìm và cài thêm ứng dụng bên ngoài.

    Smartphone – Loài ký sinh thời hiện đại?

    Một nghiên cứu mới công bố trên Tạp chí Triết học Australasia đã đưa ra một nhận định thú vị: smartphone đang hành xử giống như một loài ký sinh mới dựa vào con người. 1. Ký sinh – một góc nhìn không ngờ Các nhà sinh học tiến hóa định nghĩa ký sinh là […]

    Một nghiên cứu mới công bố trên Tạp chí Triết học Australasia đã đưa ra một nhận định thú vị: smartphone đang hành xử giống như một loài ký sinh mới dựa vào con người.
    1. Ký sinh – một góc nhìn không ngờ
    Các nhà sinh học tiến hóa định nghĩa ký sinh là sinh vật tìm lợi ích từ loài khác (vật chủ), trong khi vật chủ phải chịu tổn thất. Ví dụ, chấy hút máu và gây ngứa cho con người—một mối quan hệ chỉ có một chiều lợi ích.
    Tương tự, dù hữu ích, smartphone có thể tác động tiêu cực nghiêm trọng—từ việc làm xao nhãng, ảnh hưởng giấc ngủ, suy giảm các mối quan hệ trực tiếp, đến rối loạn tâm lý. Nó “hút” thời gian, sự tập trung và cả dữ liệu cá nhân—một dạng tài nguyên của vật chủ thời đại số.

    2. Từ cộng sinh đến ký sinh
    Ban đầu, smartphone đóng vai trò như một công cụ cộng sinh—giúp kết nối, lưu trữ, dịch thuật, dẫn đường, và truy cập thông tin tức thời. Nó được ví như phần mở rộng của trí tuệ con người, tương tự như các phát minh vĩ đại khác trong lịch sử. Tuy nhiên, theo thời gian, nhiều ứng dụng đã bị điều chỉnh để phục vụ mục đích giữ chân người dùng, tối đa hóa thời gian tương tác và thu thập dữ liệu—dần biến mối quan hệ từ cộng sinh thành ký sinh.

    3. Học từ thiên nhiên
    Trong tự nhiên, có những mối quan hệ đôi bên cùng có lợi, như cá lau giúp dọn ký sinh cho cá lớn. Tuy nhiên, hành vi xấu—ví dụ cá lau cắn ngược lại—có thể khiến quan hệ trở thành ký sinh và thậm chí bị loại trừ, một cơ chế gọi là “thực thi pháp luật sinh học”.
    Việc áp dụng vào mối quan hệ với smartphone: chúng ta cần cách nhận ra lúc bị lợi dụng và cách phản kháng, ví dụ bằng cách ngừng sử dụng hay giới hạn quyền truy cập.

    4. Lựa chọn cá nhân là không đủ
    Các chuyên gia cho rằng, cá nhân không đủ sức chống lại sức mạnh công nghệ của các công ty sở hữu nền tảng. Cần có hành động tập thể mạnh mẽ—như Australia cấm trẻ vị thành niên dùng mạng xã hội—cùng các quy định nghiêm ngặt về thiết kế gây nghiện và thu thập dữ liệu cá nhân.

    5. Và giờ là sự xuất hiện của AI – loài ký sinh mới?
    Ngay khi chúng ta còn chưa xác định lại mối quan hệ chủ-ký sinh với smartphone, AI—dưới hình thức các chatbot như ChatGPT hay Gemini—đã gia nhập bức tranh. Nhiều người ngày càng hỏi AI thay vì tìm kiếm thông qua Google. Điều này mở ra loại tương tác mới, và đặt ra câu hỏi: liệu AI có đang tiếp bước, trở thành loài ký sinh mới trong thế giới số?

    Tóm tắt nhanh:
    Smartphone từng là công cụ cộng sinh, nhưng đang dần biến thành ký sinh, hút thời gian và ảnh hưởng đến đời sống tinh thần.
    Cơ chế tự nhiên như “thực thi pháp luật sinh học” giúp giữ cân bằng, nhưng cần thiết áp dụng trên không gian kỹ thuật số.
    Quyền cá nhân không đủ. Cần quy định và hành động từ các cơ quan và cộng đồng để kiểm soát sự “ký sinh”.
    AI đang nổi lên—với khả năng ảnh hưởng sâu hơn nữa—và có thể là một “ký sinh số” mới nếu không kiểm soát.

    Trung Quốc tăng tốc Guo Wang để đua với Starlink, dự án địa phương gặp khó vì thiếu tên lửa

    Trong tuần qua, Trung Quốc liên tiếp thực hiện ba vụ phóng vệ tinh Guo Wang, nâng tổng số lên 57 vệ tinh. Đây là bước tăng tốc rõ rệt so với tiến độ trước đây (khoảng hai tháng mới phóng một lần). Các vụ phóng được thực hiện bằng nhiều mẫu tên lửa Long March khác nhau, thể hiện quyết tâm của Bắc Kinh trong việc đưa dự án này về đích.

    Guo Wang – hay “Mạng Quốc gia” – là dự án chòm sao vệ tinh gồm khoảng 13.000 vệ tinh do chính phủ quản lý, đặt mục tiêu hoàn thành trong vòng mười năm, nhằm cạnh tranh trực tiếp với Starlink của SpaceX.

    Tuy nhiên, trong khi dự án quốc gia được ưu tiên nguồn lực, các chương trình vệ tinh cấp địa phương lại chật vật. Qianfan của Thượng Hải, từng đưa 90 vệ tinh vào quỹ đạo, đã “đứng hình” từ tháng 3. Dù đã mở thầu tìm đối tác phóng 94 vệ tinh với ngân sách gần 186 triệu USD, tiến độ vẫn phụ thuộc vào khả năng tìm được phương tiện phóng phù hợp.

    Nguyên nhân chính nằm ở sự thiếu hụt tên lửa tái sử dụng. Hiện phần lớn vụ phóng tại Trung Quốc dựa vào tên lửa dùng một lần, tốn thời gian chuẩn bị và có sản lượng thấp. Trong khi đó, SpaceX có thể phóng Falcon 9 nhiều lần mỗi tuần nhờ tái sử dụng, giúp Starlink duy trì lợi thế về tốc độ triển khai.

    Một số công ty tư nhân Trung Quốc đang phát triển tên lửa tái sử dụng, nhưng nếu công nghệ này chưa sớm hoàn thiện, các dự án vệ tinh trong nước – đặc biệt ở cấp địa phương – sẽ tiếp tục bị hạn chế bởi “nút thắt” phương tiện phóng.

    Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa hai hệ thống vệ tinh Internet quy mô lớn: Guo Wang (Trung Quốc) và Starlink (SpaceX), dựa trên các thông tin mới nhất đến tháng 8/2025:


    So sánh: Guo Wang vs Starlink

    Khía cạnhGuo Wang (Trung Quốc)Starlink (SpaceX)
    Quy môDự kiến khoảng 13.000 vệ tinh, chia thành hai tầng: ~6.000 ở quỹ đạo 500–600 km và ~7.000 ở ~1.145 km. Cho đến nay đã phóng hơn 70 vệ tinh thử nghiệm và hoạt động.Hiện có từ 7.600 đến 8.100 vệ tinh đang hoạt động. Mục tiêu cấp 1 là gần 12.000 vệ tinh, nhưng SpaceX đã xin mở rộng lên ~34.400 hoặc thậm chí ~42.000 vệ tinh
    Tiến độ triển khaiBắt đầu từ năm 2022. Tính đến tháng 4/2025 đã phóng: 14 vệ tinh thử nghiệm (“Jishu Shiyan”), 3 vệ tinh Gaogui (quỹ đạo GEO), và 57 vệ tinh hoạt độngRa mắt từ 2019. Tốc độ cực nhanh: phóng hàng trăm đến hơn 2.000 vệ tinh mỗi năm; ví dụ, hơn 2.300 vệ tinh trong năm qua
    Công nghệSố liệu về công nghệ rất ít. Dự án đang trên đà phát triển hệ thống quỹ đạo kép. Chưa rõ chi tiết về tái sử dụng tên lửa hoặc tần số sử dụng.Công nghệ tiên tiến: tên lửa tái sử dụng Falcon 9; vệ tinh có laser crosslinks, khả năng điều hướng tự động, antăng thông minh. Tăng dung lượng mạnh nhờ thế hệ V2 và sắp tới là V3 (≥1 Tbps downlink)
    Chiến lược & Mục tiêuLà dự án nhà nước, gắn với sáng kiến Vành đai & Con đường, nhằm tăng sức mạnh mềm (soft power) và sự kiểm soát thông tin trên toàn cầu, đặc biệt ở châu Phi và các vùng kết nối hạ tầng Trung QuốcƯu tiên tốc độ phủ sóng toàn cầu, đặc biệt ở vùng nông thôn và vùng xa. Đang hướng tới doanh thu nhiều tỷ USD (ước ~12 tỷ USD cho 2025) và phục vụ >5 triệu người dùng toàn cầu

    Tổng kết

    • Starlink hiện rõ ràng chiếm ưu thế về quy mô, tốc độ triển khai, và công nghệ tiên tiến—đặc biệt nhờ việc sở hữu hệ sinh thái khép kín từ sản xuất vệ tinh đến tên lửa và hạ tầng mặt đất.
    • Guo Wang vẫn đang trong giai đoạn đầu của dự án với tốc độ triển khai chậm hơn và thiếu dữ liệu rõ ràng về mặt công nghệ. Tuy nhiên, về chiến lược quốc tế, Trung Quốc đang tận dụng hệ thống này như một công cụ an ninh và ngoại giao kỹ thuật số trong sáng kiến Vành đai & Con đường.

    Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia (NCA) ra mắt tạp chí An ninh mạng

    Bộ trưởng Bộ Côn an cùng các lãnh đạo ban, ngành nhấn nút ra mắt Tạp chí An ninh mạng Việt Nam (Ảnh: NCA). Chiều 15/7, Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia đã tổ chức Hội nghị Sơ kết công tác 6 tháng đầu năm. Hội nghị vinh dự đón chào sự hiện diện […]

    Chiều 15/7, Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia đã tổ chức Hội nghị Sơ kết công tác 6 tháng đầu năm.

    Hội nghị vinh dự đón chào sự hiện diện và chỉ đạo của Đại tướng Lương Tam Quang – Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an, Chủ tịch Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia, cùng các lãnh đạo, đại diện Bộ, Ban, ngành Trung ương.

    An ninh mạng: Trọng tâm kiến tạo niềm tin số trong kỷ nguyên mới

    Năm 2025 đánh dấu bước chuyển mình quan trọng của đất nước, khi công cuộc cải cách thể chế, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế được thúc đẩy mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

    Không gian mạng trở thành hạ tầng thiết yếu cho mọi hoạt động của đời sống quốc gia. Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ cũng đặt ra những thách thức chưa từng có về an toàn, an ninh mạng như: tấn công có tổ chức, rò rỉ dữ liệu cá nhân, thao túng thông tin….

    Trong dòng chảy đó, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia đã thể hiện rõ vai trò tiên phong, chủ động tham gia vào quá trình kiến tạo một môi trường số an toàn, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền số quốc gia.

    Trong 6 tháng đầu năm, bám sát tinh thần chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Bộ Công an, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA) đã triển khai quyết liệt nhiều nhiệm vụ trọng tâm như tham gia xây dựng chính sách pháp luật  nổi bật là Dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, đã được quốc hội thông qua và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2026.

    Đồng thời, Hiệp hội cũng đang chủ động nghiên cứu, góp ý Dự thảo Luật An ninh mạng năm 2025, theo định hướng hợp nhất Luật An toàn thông tin mạng năm 2015 và Luật An ninh mạng năm 2018, nhằm xây dựng một hành lang pháp lý thống nhất, toàn diện.

    Bên cạnh đó, hiệp hội còn tham mưu – phản biện chính sách, đào tạo – phát triển sản phẩm, truyền thông đối ngoại và đặc biệt là công tác chuẩn bị cho Lễ mở ký Công ước Hà Nội đều được triển khai đúng tiến độ.

    Ra mắt Tạp chí An ninh mạng Việt Nam

    Tại Hội nghị, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia công bố Quyết định thành lập Chi hội phía Nam , bổ nhiệm Thiếu tướng Lê Minh Mạnh – nguyên Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao – giữ chức Chi hội trưởng.

    Việc thành lập Chi hội phía Nam mang ý nghĩa chiến lược quan trọng, thể hiện định hướng mở rộng phạm vi hoạt động, gia tăng sự hiện diện và kết nối của Hiệp hội tại khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam.

    Trong khuôn khổ sự kiện, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia cũng chính thức ra mắt Tạp chí An ninh mạng Việt Nam – cơ quan ngôn luận chính thức của Hiệp hội.

    Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Lương Tam Quang đánh giá cao tinh thần chủ động, quyết liệt và sáng tạo của Hiệp hội trong 6 tháng đầu năm.

    Đại tướng nhấn mạnh: “Trong 6 tháng cuối năm và thời gian tới, Hiệp hội cần tiếp tục đẩy mạnh chuyên nghiệp hóa, đổi mới tư duy, chủ động tham gia kiến tạo hệ sinh thái an ninh mạng toàn diện – nhân văn – phát triển bền vững. Hiệp hội cần xác định rõ sứ mệnh cốt lõi là: Kết nối lực lượng – Lan tỏa tri thức – Thúc đẩy đổi mới sáng tạo – Bảo vệ chủ quyền số quốc gia”.

    Cảnh báo chiêu lừa đảo yêu cầu cập nhật thông tin địa giới hành chính

    Chuyên gia an ninh mạng Hiếu PC cảnh báo người dân thận trọng trước những chiêu thức lừa đảo yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân sau khi thay đổi địa giới hành chính. Từ ngày 1/7, Việt Nam hợp nhất các địa phương, cả nước có 34 tỉnh, thành phố. Việc thay đổi […]

    Chuyên gia an ninh mạng Hiếu PC cảnh báo người dân thận trọng trước những chiêu thức lừa đảo yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân sau khi thay đổi địa giới hành chính.

    Từ ngày 1/7, Việt Nam hợp nhất các địa phương, cả nước có 34 tỉnh, thành phố. Việc thay đổi này kéo theo yêu cầu cập nhật thông tin cá nhân của người dân trên ứng dụng của các đơn vị hành chính ngân hàng, thuế, điện lực…

    Chia sẻ với Báo Điện tử VTC News, chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC) cho biết, thời điểm này có thể trở thành mảnh đất màu mỡ cho kẻ xấu lợi dụng thực hiện các hành vi lừa đảo trực tuyến. Một trong những chiêu trò phổ biến là các đối tượng giả danh cơ quan chức năng, gọi điện yêu cầu người dân cung cấp thông tin địa chỉ mới để cập nhật vào hệ thống.

    Chuyên gia an ninh mạng Hiếu PC đưa ra cảnh báo các chiêu thức lừa đảo sau thay đổi địa giới hành chính. (Ảnh: Minh Hoàn)

    Kẻ lừa đảo thường tạo ra các trang web hoặc ứng dụng giả mạo, dụ dỗ người dân truy cập và cập nhật thông tin địa giới hành chính mới, từ đó đánh cắp thông tin hoặc chiếm đoạt tài sản. Chúng thường đưa ra lý do hỗ trợ cập nhật thông tin trực tuyến để đánh lừa người dân, thay vì yêu cầu đến trực tiếp các cơ quan chức năng.

    “Người dân cần tỉnh táo trước những cuộc gọi yêu cầu cập nhật thông tin cá nhân. Các cơ quan chức năng sẽ không làm việc qua điện thoại hay các ứng dụng như Zalo, FaceTime. Tốt nhất, người dân nên trực tiếp đến văn phòng giao dịch hoặc trụ sở của đơn vị cần thực hiện thủ tục hành chính”, chuyên gia an ninh mạng Hiếu PC khuyến cáo.

    Trao đổi với phóng viên Báo Điện tử VTC News, Trung tá Trần Duy Hiển – Phó Giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư – cho biết: “Theo Điều 26 của Luật Căn cước, việc cập nhật danh mục địa giới hành chính do cơ quan Nhà nước quản lý thực hiện. Người dân không cần đến các cơ quan chức năng để yêu cầu cập nhật thông tin mới. Từ ngày 1/7, khi đến các cơ quan chức năng để làm thủ tục hành chính, người dân cũng không cần chứng minh hay cập nhật địa chỉ mới.”

    Các cơ quan chức năng cũng khuyến cáo người dân không nên chia sẻ những thông tin cá nhân về địa chỉ quê quán, nơi ở mới được cập nhật trên ứng dụng VNeID lên môi trường mạng. Điều này tiềm ẩn nhiều nguy cơ lộ lọt thông tin, dẫn đến mất an toàn thông tin.

    Google đang biến Gemini thành một hệ điều hành

    Tại hội nghị Google I/O 2025 vừa diễn ra vào ngày 20/5/2025, Google đã gây ấn tượng mạnh mẽ khi công bố hàng loạt nâng cấp cho Gemini, biến nó từ một mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) thành một hệ điều hành AI toàn diện. Với những tính năng đột phá, từ tạo video […]

    Tại hội nghị Google I/O 2025 vừa diễn ra vào ngày 20/5/2025, Google đã gây ấn tượng mạnh mẽ khi công bố hàng loạt nâng cấp cho Gemini, biến nó từ một mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) thành một hệ điều hành AI toàn diện.

    Với những tính năng đột phá, từ tạo video có âm thanh, hỗ trợ nghiên cứu chuyên sâu, đến tích hợp sâu hơn vào hệ sinh thái Google, Gemini đang mở ra một kỷ nguyên mới cho trí tuệ nhân tạo, hứa hẹn thay đổi cách chúng ta làm việc, học tập và sáng tạo. Những công bố này không chỉ khẳng định tham vọng của Google trong cuộc đua AI mà còn đặt nền móng cho một tương lai nơi AI trở thành trợ lý cá nhân không thể thiếu.

    Gemini Live: Trợ Lý Thông Minh Trên Mọi Thiết Bị

    Một trong những điểm sáng đầu tiên tại Google I/O 2025 là Gemini Live, giờ đây được cung cấp miễn phí trên cả Android và iOS. Tính năng này cho phép người dùng bật camera, hướng vào bất kỳ vật thể nào và trò chuyện với Gemini theo thời gian thực. Chẳng hạn, bạn có thể chỉ vào một món đồ trong cửa hàng và hỏi về giá cả, hoặc nhờ Gemini hướng dẫn sửa một thiết bị ngay tại chỗ.

    Điểm nổi bật là Gemini Live đã được tích hợp sâu với các ứng dụng Google như Maps, Calendar, Tasks và Keep, giúp việc lên kế hoạch, mua sắm hay quản lý công việc trở nên thông minh hơn bao giờ hết. Theo thông tin từ Engadget, tính năng chia sẻ màn hình và camera của Gemini Live đã được triển khai rộng rãi trên mọi thiết bị, không chỉ giới hạn ở dòng Pixel, đánh dấu bước tiến lớn trong việc phổ biến AI đến người dùng toàn cầu.

    Imagen 4: Sáng Tạo Hình Ảnh Chuyên Nghiệp Trong Tầm Tay

    Tiếp nối thành công của các phiên bản trước, Google đã ra mắt Imagen 4 – mô hình tạo hình ảnh tốt nhất từ trước đến nay của hãng. Imagen 4 mang đến khả năng tạo hình ảnh độ phân giải cao với tốc độ ấn tượng, từ poster quảng cáo đến slide thuyết trình, tất cả đều đạt chất lượng chuyên nghiệp.

    Theo bài viết trên blog của Google, Imagen 4 có thể tái hiện chi tiết tinh xảo như kết cấu vải, giọt nước hay lông động vật, đồng thời hỗ trợ cả phong cách ảnh thực tế và trừu tượng với độ phân giải lên đến 2K. Đáng chú ý, Google còn hé lộ một phiên bản nhanh hơn của Imagen 4, dự kiến nhanh gấp 10 lần Imagen 3, hứa hẹn giúp người dùng khám phá ý tưởng sáng tạo một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.

    Veo 3: Đột Phá Trong Tạo Video Với Âm Thanh Tích Hợp

    Một điểm nhấn không thể bỏ qua là Veo 3, mô hình tạo video tiên tiến nhất của Google, lần đầu tiên tích hợp âm thanh gốc. Với Veo 3, người dùng chỉ cần viết một câu lệnh để tạo ra video sống động, kèm theo âm thanh nền, hiệu ứng và thậm chí cả hội thoại nhân vật.

    Theo Google DeepMind, Veo 3 không chỉ cải thiện chất lượng hình ảnh so với Veo 2 mà còn mang đến khả năng tạo âm thanh tự nhiên, từ tiếng chim hót trong công viên đến tiếng ồn ào của đường phố. Tính năng này hiện đã có mặt trên ứng dụng Gemini cho người dùng gói AI Ultra tại Mỹ, mở ra tiềm năng lớn cho các nhà làm phim và sáng tạo nội dung. Hơn nữa, Veo 3 được tích hợp vào Flow, công cụ làm phim AI mới của Google, cho phép người dùng dễ dàng tạo các đoạn phim điện ảnh với sự hỗ trợ của Imagen và Gemini.

    Deep Research: Trợ Thủ Đắc Lực Cho Nghiên Cứu

    Không dừng lại ở sáng tạo hình ảnh và video, Google còn nâng cấp Deep Research, biến Gemini thành một trợ lý nghiên cứu mạnh mẽ. Người dùng giờ đây có thể tải lên tài liệu PDF, ảnh chụp màn hình hoặc ghi chú, và Gemini sẽ kết hợp dữ liệu này với thông tin công khai để tạo ra báo cáo chi tiết, đầy đủ ngữ cảnh.

    Tính năng Deep Research mới

    Tính năng này đặc biệt hữu ích cho học sinh, nhân viên văn phòng hay nhà phân tích thị trường, giúp tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả nghiên cứu. Theo TechCrunch, Deep Research là một phần trong nỗ lực của Google nhằm biến Gemini thành một công cụ đa năng, hỗ trợ người dùng trong mọi khía cạnh của công việc và học tập.

    Canvas: Studio Sáng Tạo Mới Từ Gemini

    Với Canvas, Google giới thiệu một không gian sáng tạo đa năng, nơi người dùng có thể tạo ra mã lập trình, bài kiểm tra, infographic hay thậm chí podcast chỉ bằng những câu lệnh đơn giản.

    Tính năng Canvas tăng cường sáng tạo cho người dùng

    Được hỗ trợ bởi Gemini 2.5 Pro, Canvas mang đến tốc độ xử lý nhanh hơn và kết quả thông minh hơn, giúp biến ý tưởng thành hiện thực một cách dễ dàng. Đây là công cụ lý tưởng cho những ai muốn thử sức với sáng tạo mà không cần kỹ năng chuyên môn sâu, từ giáo viên thiết kế bài giảng đến nhà tiếp thị xây dựng nội dung trực quan.

    Tích Hợp Gemini Vào Chrome: Trải Nghiệm Duyệt Web Thông Minh

    Gemini giờ được tích hợp trong Chrome

    Bắt đầu từ ngày 21/5/2025, Gemini sẽ chính thức được tích hợp vào trình duyệt Chrome, mang đến trải nghiệm duyệt web thông minh hơn. Người dùng có thể yêu cầu Gemini tóm tắt bài viết, trả lời câu hỏi hoặc trong tương lai gần, tự động điều hướng tab và thực hiện các tác vụ duyệt web. Tính năng này không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn mở ra tiềm năng tự động hóa các công việc trực tuyến, từ nghiên cứu thông tin đến quản lý công việc hàng ngày.

    Interactive Quizzes và Gemini 2.5 Flash: công cụ hỗ trợ giáo dục

    Google cũng không quên hỗ trợ lĩnh vực giáo dục với tính năng Interactive Quizzes. Người dùng chỉ cần yêu cầu “Tạo bài kiểm tra về nhiệt động lực học”, Gemini sẽ cung cấp câu hỏi, phản hồi tức thì và thậm chí tạo thêm bài kiểm tra cá nhân hóa dựa trên những phần người dùng còn yếu.

    Hỗ trợ giáo dục tốt hơn nhờ Gemini 2.5 Flash

    Bên cạnh đó, Gemini 2.5 Flash được thiết lập làm phiên bản mặc định, nổi bật với tốc độ nhanh, hiệu suất cao và hoàn toàn miễn phí. Đây là lựa chọn lý tưởng cho các tác vụ hàng ngày, đảm bảo hiệu quả mà không tốn kém.

    Gói AI Pro và Ultra: Mở Ra Tính Năng Cao Cấp

    Để phục vụ nhu cầu đa dạng, Google đã ra mắt hai gói đăng ký mới: AI Pro với giá 19,99 USD/tháng, cung cấp quyền truy cập vào các công cụ như Flow và NotebookLM, cùng gói AI Ultra giá 249,99 USD/tháng, mang đến trải nghiệm cao cấp với các tính năng như Veo 3 và chế độ Deep Think.

    Theo thông tin từ Google DeepMind, Deep Think là chế độ suy luận nâng cao, giúp Gemini 2.5 Pro xử lý các vấn đề toán học và lập trình phức tạp một cách hiệu quả hơn, hiện đã được triển khai cho một số người dùng thử nghiệm.

    Agent Mode: Tương Lai Của AI Tự Hành

    Cuối cùng, Google hé lộ Agent Mode, tính năng sắp ra mắt, cho phép Gemini tự động thực hiện các tác vụ phức tạp. Chẳng hạn, khi bạn yêu cầu “Giúp tôi tìm và đặt thuê một căn hộ”, Gemini sẽ phân tích yêu cầu, tìm kiếm danh sách, chọn lọc lựa chọn phù hợp và thậm chí gửi email cho đại lý. Đây là bước tiến lớn hướng đến AI tự hành, tích hợp chặt chẽ vào hệ sinh thái Google, mở ra viễn cảnh về một trợ lý AI toàn năng.

    Với những nâng cấp vượt trội này, Gemini không chỉ dừng lại ở một chatbot mà đang dần trở thành một hệ điều hành AI thực thụ – trực quan, đa năng và chủ động. Google I/O 2025 đã chứng minh rằng Gemini không chỉ là một công cụ, mà là một người bạn đồng hành, sẵn sàng hỗ trợ chúng ta trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Khi AI ngày càng tiến gần đến khả năng tương tác giống con người, câu hỏi đặt ra là: chúng ta sẽ tận dụng công nghệ này như thế nào để định hình tương lai?

    Nhìn cách AI lập trình như hiện tại, IT có còn là vua nghề trong tương lai?

    Thay vì mất công lập trình lại toàn bộ website, với sự hỗ trợ hiện tại của AI, chỉ một thao tác đơn giản cũng có thể tái tạo lại gần như toàn bộ giao diện website mà bạn yêu thích. Khả năng tự động hóa việc lập trình của AI đã không còn là […]

    Thay vì mất công lập trình lại toàn bộ website, với sự hỗ trợ hiện tại của AI, chỉ một thao tác đơn giản cũng có thể tái tạo lại gần như toàn bộ giao diện website mà bạn yêu thích.

    Khả năng tự động hóa việc lập trình của AI đã không còn là điều mới mẻ, thế nhưng chắc hẳn nhiều người đặc biệt là các lập trình viên sẽ không khỏi kinh ngạc khi nhìn thấy clip dưới đây. Thay vì phải mất nhiều công sức, giờ đây chỉ một thao tác đơn giản cũng có thể tạo ra một website phức tạp với nhiều tính năng khác nhau.

    Sử dụng công cụ GPT-4 Vision của OpenAI, người dùng chỉ cần chụp ảnh màn hình trang web mà họ thích là AI có thể tự tạo ra các đoạn mã HTML/Tailwind CSS để làm nên các website có giao diện tương tự với ảnh chụp màn hình nói trên. Trước đây, điều này sẽ tiêu tốn đáng kể công sức cho quá trình này – dù chỉ dựng lại các website với giao diện tương tự.

    Không chỉ dựng lại được giao diện website trong nháy mắt, phiên bản ChatGPT trên mô hình GPT-4 mới cũng đã được trang bị nhiều plugin tích hợp khác, giúp trang bị nhiều tính năng khác cho website một cách dễ dàng.

    Được OpenAI giới thiệu vào tháng 9 vừa qua, GPT-4 Vision đánh dấu một bước nhảy vọt về khả năng của AI hiểu được đa phương thức nhập liệu khác nhau – bao gồm việc hiểu và diễn tả được các hình ảnh. Tính năng này giúp ChatGPT không chỉ hiểu được nội dung trong hình ảnh này có gì mà còn chỉnh sửa và xử lý theo nhiều cách khác nhau, một trong những khả năng đó là dựa vào hình ảnh có sẵn để tự xây dựng một website theo giao diện tương tự. Kết hợp với công cụ Dall-E cũng của OpenAI, GPT-4 Vision còn có thể tạo ra các hình ảnh tương tự như ảnh chụp màn hình website được nhập vào.

    Nhưng liệu điều này có đe dọa đến công việc của các lập trình viên hay không? Trên thực tế, hóa ra điều này lại có thể giúp họ tiết kiệm được đáng kể thời gian và công sức. Trước đây, việc dựng lại một website với giao diện tương tự thôi cũng tốn không ít công sức của các lập trình viên. Bên cạnh đó, các plugin tích hợp trong GPT-4 cũng giúp các lập trình viên trang bị tính năng mới cho các website dễ dàng nhanh chóng hơn thay vì phải lập trình từ đầu.

    Giờ đây thay vì phải tự mình làm các công việc đó, các lập trình viên, các nhà phát triển web hay ứng dụng cần khái quát hóa được kiến trúc của ứng dụng hay website mình định xây dựng, phân chia các sản phẩm mình định xây dựng thành các module nhỏ một cách hợp lý. Từ đó tạo ra các lời nhắc phù hợp để AI có thể hỗ trợ hoàn thiện các module này. Cuối cùng là tích hợp, ghép nối các thành phần này lại với nhau, kiểm thử từng công đoạn và sản phẩm cuối.

    Điều này nghĩa là thay vì lo ngại các công cụ AI này lấy mất việc làm của mình, hóa ra chúng lại mang đến nhiều lợi ích cho các lập trình viên, những nhà phát triển web hay ứng dụng nếu có thể tận dụng tốt sức mạnh của chúng để xây dựng nên sản phẩm của mình. Nếu khai thác được sức mạnh của các công cụ này, công việc của các lập trình sẽ trở nên nhàn nhã và hiệu quả hơn nhiều so với trước đây.

    Có ngoại hình gợi cảm và đầy biểu cảm, nhưng hóa ra đây chỉ là một người mẫu ảo do AI tạo ra

    Không chỉ có lĩnh vực lập trình, AI cũng đang len lỏi vào nhiều ngành nghề khác của cuộc sống. Ngay cả những công việc tưởng chừng như không thể thay thế như nghề người mẫu cũng đang chứng kiến sự hiện diện của AI.

    Giờ đây, thay vì phải tìm đến những người mẫu ảnh nổi tiếng để có được các bộ ảnh quảng bá cho dòng sản phẩm thời trang nào đó, nhiều công ty đã sử dụng các công cụ AI mới như Dall-E, Midjourney để tự xây dựng cho mình các “người mẫu ảo” riêng với hình thể hoàn hảo hơn, có thể làm việc bất kể điều kiện thời gian hay thời tiết và quan trọng nhất là tiết kiệm đáng kể chi phí so với các người mẫu thông thường.

    Nhưng cũng giống như lĩnh vực lập trình, các người mẫu ảo này khó thay thế hoàn toàn người mẫu thật. Tuy vậy, nó sẽ cắt giảm đáng kể công việc của các người mẫu ảnh hiện tại khi những “người mẫu ảo” này được xem như một giải pháp thay thế với chi phí thấp hơn, tiện dụng hơn, cho các nhãn hiệu thời trang nhỏ, nhưng vẫn có thể quảng bá đến số đông người dùng.

    Exit mobile version